تفاوت آزمایش HPV و پاپ اسمیر چیست؟
آزمایش پاپ اسمیر نوعی بررسی سلولی برای شناسایی تغییرات احتمالی سلول های دهانه ی رحم است و آزمایش HPV تشخیص وجود ویروس پاپیلوما (یا زگیل تناسلی) دراین بافت است.
این آزمایش برای تشخیص ویروس HPV است نه تغییرات یاخته ای یا سلولی. این آزمایش بر روی همان نمونه پاپ اسمیر انجام می شود و نیازی به گرفتن نمونه جداگانه وجود ندارد. در نتیجه بسته به صلاحدید پزشک معالج می توانید همزمان هم آزمایش پاپ اسمیر و هم آزمایش HPV را با یک بار نمونه گیری انجام دهید.
انجام همزمان تست پاپ اسمیر و تست HPV را CO-Testing می‌گویند و روشی برتر برای یافتن زود هنگام سرطان دهانه ی رحم و ضایعات پیش بدخیمی در زنان بالای ۳۰ سال می باشد.
دلیل انجام آزمایش :
جلوگیری از پیشرفت عفونت با ویروس HPV که می تواند به سرطان گردن رحم منجر شود
پیگیری پاپ اسمیر با جواب غیر نرمال
مشاهده زگیل تناسلی در نواحی واژن ، مقعد ، آلت تاسلی (زنان و مردان )ودهان
چه زمانی آزمایش درخواست می شود :
هر پنج سال همراه با پاپ اسمیر (ارجحیت دارد)
آزمایش مولکولی HPV هر پنج سال یکبار
درصورتیکه شخص دارای ریسک فاکتوری مثل ضعف سیستم ایمنی یا سابقه ضایعه پیش سرطانی داشته باشد غربالگری از سن کمتر و به دفعات بیشتر انجام می شود.
درصورتیکه خانم 21 تا 29 ساله پاپ اسمیر غیر نرمال داشته باشد.
مشاهده ضایعه تناسلی در آقایان
نمونه مورد نیاز:
زمان معاینه لگن نمونه توسط سواپ یا برس کوچکی از سلول های گردن رحم تهیه می شود. نمونه در ظرف حاوی مایع نگهدارنده مخصوص قرار گرفته به آزمایشگاه ارسال می شود. همچنین در مردان نمونه گیری ازضایعه بوجود آمده در ناحیه تناسلی یا ترشحات مجرا یا ادرارانجام می شود.
شرایط نمونه گیری :
توصیه می شود 24 ساعت قبل از آزمایش مقاربت صورت نگیرد، از کرم واژینال، دوش و هر نوع درمان دیگرغیر سرطانی خودداری شود. در صورت عادت ماهانه آزمایش باید تکرار شود. قبل از انجام آزمایش مثانه خالی شود.
عامل آزمایش در بدن انسان چیست :
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) شامل گروهی از ویروس هایی است که بیش از 150 نوع دارد. بعضی از انواع آن به علت اینکه می توانند سرطان زا باشند به آنها پر خطر(high risk) می گویند. پاپیلوما ویروس از ویروس های دارای DNA دورشته ای هم هسته و سیتوپلاسم را در سلولهای سنگفرشی سطحی درگیر می سازد و باعث ایجاد تغییرات ساختاری و مورفولوژیکی در این سلول ها و تولید تومورهای غیرسرطانی پوستی می شود. به تومورهای غیر سرطانی پوست پاپیلوما اطلاق می شود و به همین علت به این ویروس پاپیلوما گفته می شود.
ویروس های HPV کم خطر :(Low Risk) از انواع HPV زگیل تناسلی می باشند و به ندرت ایجاد سرطان می کنند HPV .نوع 11 و 6 عامل 90% زگیل های تناسلی می باشند ولی بعلت اینکه به ندرت ایجاد سرطان می کنند به آنها ویروس های کم خطر گفته می شود. این ضایعات ویروس های کم خطر در معاینه مشخص می باشند و انجام آزمایش ضروری نیست.
ویروس های HPV پر خطر 14 :(High Risk) نوع HPV می توانند سرطان زا باشند. (16، 18، 31، 33، 35، 39، 45، 51، 52، 56، 58، 59، 66، 68) که 80% سرطان های گردن رحم با ویروس های نوع 16 و 18 می باشند. این ویروس ها با آزمایش HPV جستجو و شناسایی می شوند.
خیلی از عفونت های HPV بدون درمان بهبودی می یابند و بدن توانایی پاکسازی ویروس را دارد ولی اگر عفونت با HPV پر خطر که پاکسازی نشود می تواند به سرطان گردن رحم منجر شود. تقریباً تمام موارد سرطان گردن رحم به علت عفونت طولانی مدت با ویروس HPV پر خطر می باشد. در آمریکا سالانه 12000 مورد سرطان گردن رحم تشخیص داده می شود که منجر به فوت 4000 نفر می شود.
مطالعات نشان داده که عفونت های طولانی مدت با HPV با سرطان دهان ارتباط محکمی دارد که شامل سرطان های دهان و حلق می باشد. سرطان مقعد نیز با HPV نوع 16 و 18 ارتباط دارد. این نوع ویروس با سرطان های دیگر مثل سرطان مهبل و آلت تناسلی مردانه نیز مرتبط است.
آیا همه افراد می‌بایست آزمایش HPV را انجام دهند؟
پاسخ به این سوال بستگی به سن شما دارد در ادامه به بررسی این آزمایش برای سن کمتر از 30 سال و بیشتر از آن می‌پردازیم.
افرادی که سن آنها کمتر از 30 سال است؟
انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند زنان بین ۲۱ تا ۲۹ سال هر ۳ سال یک بار (در سنین ۲۱، ۲۴ و ۲۷ سالگی) تست پاپ اسمیر برای تشخیص زودهنگام سرطان دهانه ی رحم و ضایعات پیش بدخیمی انجام دهند. این دسته از زنان نیازی به انجام همزمان آزمایش HPV با تست پاپ اسمیر (co-testing) ندارند؛ چرا که این ویروس در این سنین آنقدر شایع است که انجام این تست به آن ها کمکی نمی کند. اما اگر نتایج تست پاپ اسمیر غیر طبیعی باشد، ممکن است انجام تست HPV هم لازم باشد. شایع ترین نتیجه‌ای که در تست پاپ اسمیر وجود دارد، ASC-US نام دارد که معمولا پیش بدخیم نیستند اما کاملا طبیعی هم نمیباشند اگر در نتیجه آزمایش پاپ اسمیر شما ASC-US وجود داشته باشد امکان این هست که آزمایش HPV را هم برای شما انجام دهند تا بتوانند تشخیص بدهند اچ پی وی باعث تغییرات یاخته ای شده یا خیر اگر که این اتفاق افتاده باشد و جواب آن مثبت باشد به آنها توصیه میشود کولپوسکوپی انجام دهند.
اگر سن شما بین 30 تا 65 سال است ؟
انجمن سرطان آمریکا برای زنان بین ۳۰ تا ۶۵ سال توصیه می کند تا همزمان تست پاپ اسمیر و آزمایش HPV co-testing برای تشخیص سرطان دهانه ی رحم را هر ۵ سال انجام دهند. البته برخی تست پاپ اسمیر را هر ۳ سال توصیه می کنند.
اگر که دهانه رحم شما به ویروس اچ پی وی آلوده شده باشد و تست پاپ اسمیر هم تغییرات سلولی را نشان دهد باید اقدامات بیشتری انجام دهید.
فاکتور‌های خطر
اغلب افرادی که از نطر جنسی فعال هستند در زمانی به HPV آلوده می‌شوند. فاکتور‌هایی که می‌تواند خطر آلودگی به این ویروس را افزایش دهد شامل موارد زیر است:
- رابطه جنسی محافظت نشده با شرکای جنسی متعدد
- داشتن عفونت مقاربتی دیگر
- رابطه جنسی با فردی که گذشته جنسی وی را نمی‌دانید
- شروع فعالیت جنسی از سن کم
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف، مانند زمانیکه فرد آلوده به HIV است، یا زمانیکه از دارو‌های خاصی استفاده می‌کند، یا زمانیکه پیوند عضو انجام داده است.
جهت پیشگیری و درمان از ویروس HPV چه کاری باید انجام دهید؟
سه واکسن HPV توسط سازمان غذا و دارو تأیید شده اند. جدیدترین مورد گارداسیل 9 بود که برای محافظت در برابر سرطان گردن رحم و زگیل های تناسلی در افراد سنین 9 تا 45 ساله تأیید شده است. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) ، واکسیناسیون معمول HPV را برای دختران و پسران 11 و 12 ساله توصیه می کنند ، اگرچه ممکن است زودتر در سن 9 سالگی انجام شود. برای دختران و پسران ، ایده آل است که قبل از تماس جنسی و قرار گرفتن در معرض HPV ، واکسن را دریافت کنند.
اگر قبل از آلوده شدن به فرد واکسن زده شود، می تواند از بیشتر موارد سرطان گردن رحم جلوگیری کند. اکنون مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها توصیه می کنند، همه افراد 11 و 12 ساله به جای برنامه سه دوزه که قبلا توصیه شده بود، دو دوز واکسن HPV را حداقل به فاصله شش ماه از هم دریافت کنند. نوجوانان 9 و 10 ساله و نوجوانان 13 و 14 ساله نیز می توانند برنامه به روز شده دو دوزه واکسیناسیون را دریافت کنند.
نویسنده : دکترسیدحمیدرضا میرابوطالبی